Her birimizin hayatında iyi ve kötü günler bulunmaktadır; çocuklarımız için de durum
farklı değildir. Zaman zaman çocuğunuzun hırçın, uyumsuz, inatçı veya farklı birçok olumsuz
davranış sergilediğini gözlemleyebilirsiniz. Bu tür durumlar karşısında endişelenebilmek ve
çocuğunuzun bu davranışlarının altında bir sorun olup olmadığını düşünmek oldukça doğaldır.
Ancak, hangi durumlarda bir uzman desteğine başvurmalısınız?
Öncelikle, çocuğunuzun olumsuz olarak yorumladığınız duygusu, davranışı,
düşünceleri veya söylemleri neler ve bu durumlar çocuğunuzun hayatını nasıl etkiliyor
olabilir? Burada çocuğunuzun davranış niteliğini inceliyor olmanız kıymetli. Belki çocuğunuz
saldırgan/yıkıcı davranışlar sergiliyordur, belki de kural ve sınırlara uyumlanmakta
zorlanıyordur ya da diğerleriyle iletişim kurmakta sorunlar yaşıyordur. Bunların yanı sıra,
çocuğunuz kendi değeri hakkında olumsuz düşüncelere kapılıyor da olabilir. Problem olarak
yorumladığınız bu olumsuz durumları tespit ettikten sonra çocuğunuzun yaptığı davranışın
yaş dönemine uygun olup olmadığını gözlemlemelisiniz. Aynı zamanda, bu davranışların
toplum ve aile değerlerine ne kadar uygun olduğunu da gözlemliyor olmak fayda
sağlayacaktır.
Olumsuz durumları (duygu,düşünce,davranış) tespit ettikten sonra bu durumların
sıklığını değerlendirmeniz gerekir. Olumsuz durumlar bir süredir devam ediyor mu? Olumsuz
davranışları gözlemlemeye başladığımız olayları belirleyebiliyor muyuz? Ya da olumsuz
davranışlar belirli olaylardan sonra mı artıyor ve azalıyor? Burada davranışın sıklığı kadar
davranışın şiddeti-yoğunluğu da oldukça önemlidir. Eğer olumsuz durumların çok sık
yaşandığını ve şiddetinin de çok olduğunu gözlemliyorsanız bir uzman desteği almayı
mutlaka düşünmelisiniz.
Ayrıca, çocuğunuzun sizinle olan ilişkisi de oldukça değerli bir bilgi kaynağıdır.
Çocuğunuza karşı ebeveynler olarak yaklaşımlarınız nasıl? Çocuğunuz sizinle rahat iletişim
kurabiliyor mu? Çocuğunuzun diğer aile üyeleriyle ilişkisi nasıl? Olumsuz davranışları
yalnızca sizin yanınızda mı sergiliyor yoksa birden fazla mekan ve farklı bireyler yanında bu
davranışını sergilemeye devam ediyor mu? Tüm bu soruların cevapları, uzman desteğine
ihtiyaç duyup duymadığınıza rehberlik edebilir.
Bu süreçte okul ortamında öğretmenlerin gözlemleri ile sizin evdeki gözlemlerinizin
paralellik gösterip göstermediğine de dikkat edilmelidir. Çocuğunuzun olumsuz
davranışlarının okul başarısını nasıl etkilediğini ve bu davranışları sosyal çevresinde nasıl
sergilediğini de değerlendirmek önemlidir. Tüm bu sorulara vereceğiniz cevaplar bir dizi bilgi
toplamanıza ve sonucunda gerekiyorsa bir uzman desteği almanıza yararlı olabilir.
Son olarak, belirgin bir olumsuz durum gözlemlenmese dahi, yaşanan zorlu hayat
olayları, örneğin kayıp veya ayrılık gibi durumlar, uzman desteği almayı gerektirebilir.
Bireysel farklılıkları göz önünde bulundurarak ihtiyaç hissedildiği her durumda bir uzman
desteği alınabilir.
